Title: Współpraca z byłym pracodawcą a składki ZUS – uniknij błędów i oszczędzaj!
Data publikacji: 7 kwietnia 2025
Data ostatniej aktualizacji: 7 kwietnia 2025
Autor: Tomasz Wysocki
Praca dla byłego pracodawcy może być korzystna, ale niesie też ryzyka

Po odejściu z etatu wielu specjalistów decyduje się na współpracę B2B z byłym pracodawcą. To pozornie wygodne rozwiązanie może jednak generować problemy ze składkami ZUS. Urzędy mogą bowiem zakwestionować status samozatrudnionego, a to oznacza dodatkowe koszty i kary.
Dlaczego warto to rozważyć z ostrożnością:
- Możliwość uznania umowy za pozorną samozatrudnienie
- Obowiązek odprowadzania wyższych składek ZUS
- Ryzko kontroli i sankcji z ZUS lub US
- Konieczność analizy rodzaju świadczonych usług
- Istnieje szansa na optymalizację kosztów, ale wymaga to wiedzy i staranności
Czytaj więcej…
Spis treści:
- Na czym polega problem?
- Jakie warunki budzą wątpliwości ZUS?
- Kiedy samozatrudnienie jest bezpieczne?
- Jak przygotować bezpieczną umowę?
- Optymalizacja składek ZUS – co możesz zyskać?
- Ryzyka podatkowe i kontrola ZUS
- Współpraca z byłym pracodawcą w praktyce
- Podsumowanie
Na czym polega problem?
ZUS może zakwestionować umowę B2B, jeśli współpraca z byłym pracodawcą przypomina stosunek pracy. W konsekwencji samozatrudniony zostaje uznany za pracownika, a pracodawca zostaje obciążony obowiązkiem odprowadzenia zaległych składek.
Jakie warunki budzą wątpliwości ZUS?
- Świadczenie pracy w tych samych godzinach co poprzednio
- Praca w siedzibie byłego pracodawcy
- Podporządkowanie poleceniom przełożonego
- Brak ryzyka gospodarczego po stronie samozatrudnionego
- Stałe wynagrodzenie niezależne od efektów pracy
Kiedy samozatrudnienie jest bezpieczne?
Aby uniknąć problemów:
- Zadbaj o elastyczny czas pracy
- Wybierz miejsce wykonywania zleceń poza biurem zleceniodawcy
- Zadbaj o element ryzyka gospodarczego (np. inwestycje, narzędzia)
- Stosuj wynagrodzenie zależne od efektów pracy
- Unikaj podporządkowania strukturalnego
Jak przygotować bezpieczną umowę?
- Skonsultuj projekt umowy z doradcą prawnym
- Wpisz elementy współpracy B2B (cele, efekty, zakres działania)
- Zaznacz niezależność i swobodę wykonania usługi
- Wskaż odpowiedzialność za efekty, a nie sposób realizacji
- Unikaj zapisów przypominających regulaminy pracy
Optymalizacja składek ZUS – co możesz zyskać?
Dzięki współpracy B2B:
- Płacisz niższe składki (preferencyjne, Mały ZUS Plus itp.)
- Zyskujesz większą kontrolę nad kosztami działalności
- Możesz wybrać inną formę opodatkowania (np. ryczałt, liniowy PIT)
- Masz możliwość rozliczania kosztów uzyskania przychodu
- Zyskujesz większą swobodę w kształtowaniu relacji biznesowych
Ryzyka podatkowe i kontrola ZUS

Kontrola może zostać zainicjowana zarówno przez ZUS, jak i KAS. Kluczowe jest posiadanie dokumentacji, która potwierdza realną współpracę gospodarczą, a nie ukryte zatrudnienie. Ryzyko dotyczy nie tylko składek, ale i kar finansowych oraz zaległych podatków.
Współpraca z byłym pracodawcą w praktyce
Wielu specjalistów kontynuuje współpracę z byłym pracodawcą przez wiele lat bez problemów. Kluczowa jest jednak jakość dokumentacji, faktyczna niezależność i jasno zdefiniowane zasady współpracy. Dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy prawnika i księgowego już na etapie planowania działalności.
Podsumowanie
Współpraca z byłym pracodawcą może być atrakcyjna finansowo, ale wymaga ostrożności i dobrej strategii. Odpowiednie przygotowanie umowy, znajomość przepisów i konsultacje z ekspertami pozwolą uniknąć problemów ze strony ZUS i urzędu skarbowego.